آیا کُردها به پاشنه آشیل اردوغان در انتخابات تبدیل خواهند شد؟

به گزارش خبرگزاری مهر یک تحلیلگر سرشناس مسائل راهبردی امور ترکیه در مقاله‌ای در پایگاه المیادین سرنوشت انتخابات آتی ترکیه را به احزاب کرد نسبت داد.

«حسنی محلی»، روزنامه‌نگار ترک سوری تبار در تحلیلی نوشت اردوغان در شرایطی به فردای روز بعد انتخابات ریاست جمهوری می‌اندیشد که همینک چالش‌ها و مسیر ناهمواری در برابر خود می‌بیند. از سویی، با ائتلاف شش حزب معارض مواجه است و در مقابل، اختلافات داخلی و متحدان حزبی وی چالش دیگر اوست.

چالش‌های داخلی و خارجی اردوغان

حسنی محلی می‌افزاید همگان به یاد دارند چگونه «دولت باغچه لی»، رهبر حرکت حزب ملی‌گرا (MHP) و متحد کنونی یا وزیر کشور فعلی و نایب رئیس کنونی حزب حاکم عدالت و توسعه بر وی چگونه می‌تاختند؛ اما اینک متحدان اردوغان هستند یا چگونه بسیاری از چهره‌های سیاسی همسو با وی از قطار حزب عدالت و توسعه پیاده شدند.

چهره‌های بارزی همچون «عبدالله گل»، متحد دیرین وی یا «احمد داود اوغلو» وزیر خارجه مستعفی، «علی بابا جان» وزیر اقتصاد جوان پیشین وی از او جدا شدند و این دو اینک در جبهه «کمال قلیچدار اوغلو» رهبر حزب جمهوری خواه و رقیب قدرتمند اردوغان به عنوان نامزد ائتلاف ۶ گانه «ملت» حضور دارند.

فاتح اربکان نیز اخیراً از ائتلاف با وی کناره گیری کرد؛ انتقادات تندی که در تریبون رسانه‌ها به فرزندش در یادآوری جایگاه ضد صهیونیستی مواضع پدرش که بارها از همسویی اردوغان و حزبش با رژِیم صهیونیستی می‌کرد و تاکید داشت اردوغان «آلت دست آمریکا و صهیونیزم» است.

مفسر امور ترکیه در ادامه می‌نویسد حتی حرف و حدیث‌های فراونی در محافل سیاسی مطرح است که اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۸ با زدوبند با «محرم اینجه»، رقیب سیاسی خود از حزب جمهوری خلق مانع از پیروزی حزب متبوع قلیچدار اوغلو شد.

با وجود این، نامزدهای این حزب در انتخابات شهرداری‌ها (۲۰۱۹) شهرداری‌های کلیدی در استانبول، آنکارا، ازمیر، ازنه، آنتالیا و مرسین را تصاحب کردند و برای نخستین بار بعد از ۲۰ سال طعم شکست را چشید.

اما شوک بزرگ اخیر اردوغان لحظه اعلام کناره‌گیری حزب دموکراتیک کرد و متحدان چپ گرایش از کناره‌گیری در انتخابات آتی بود؛ به باور محافل سیاسی این اقدام کردها به منزله مهر تأییدی بر حمایت از قلیچدار اوغلو با هدف افزایش سبد رأی وی است.

نظرسنجی‌ها چه می‌گویند

تحلیلگر با سابقه امور ترکیه خاطرنشان کرد قاطبه نظرسنجی‌های اخیر نشان دهنده پیشتازی ۵۵ تا ۶۰ درصدی قلیچدار اوغلو در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴ ماه می پیش‌رو (۲۴ اردیبهشت) است و ممکن است این اقبال به وی به علت سیاست‌های اقتصادی نادرست اردوغان و عملکردش در زلزله اخیر بیشتر شود.

برگ برنده رقیب اردوغان

حسنی محلی با یادآوری این مطلب که فساد مالی خانوادگی اردوغان و هم حزیی‌هایش در برابر افکار عمومی می‌تواند گزینه محتمل شکست در انتخابات زودهنگام آتی شود، افزود اخیراً قلیچدار اوغلو مدعی فساد ۴۱۸ میلیارد دلاری وی و حزب متبوعش شده و نیز از ناپدید شدن ۱۲۸ میلیارد دلار از ذخایر بانک مرکزی خبر داده است.

وی پیشتر تاکید داشت در صورت پیروزی این پرونده را پیگیری و خاطیان آن را در دادگاه محاکمه خواهد کرد.

دورنمای روابط آنکارا با سوریه و مصر

تحلیلگر سوری امور ترکیه در ادامه به چالش دیگر اردوغان در سیاست خارجی اشاره می‌کند و خودداری نظام سوریه و مصر در برقراری روابط دوستانه با ترکیه را چالش جدی وی می‌داند، زیرا وی می‌تواند از آن به عنوان برگ برنده تبلیغاتی در میان افکار عمومی داخلی برای پیروزی حزبش استفاده کند.

به باور حسنی محلی، اصرار قاهره و دمشق در تعویق معنادار از سرگیری روابط با آنکارا باهدف تعیین سرنوشت انتخابات ریاست جمهوری صورت می‌گیرد کما اینکه عدم جدیت مسکو در تشکیل این میانجیگری با توجه به تحولات جاری منطقه و به ویژه آشتی اخیر ایران و عربستان گویای پنبه شدن رشته آرزوهای نئوعثمانی اردوغان است.

سایه سنگین کردها؛ هراس در خیمه اردوغان

حسنی محلی در ادامه تحلیل خود به حمایت تلویحی حزب کردگرای دموکراتیک خلق به عنوان دومین جریان سیاسی بزرگ اپوزیسیون در پارلمان ترکیه از قلیچداراوغلو اشاره می‌کند؛ بااینکه از مدت‌ها پیش با مانع تراشی‌های حزب عدالت و توسعه نزد دادگاه‌های قانون اساسی مبارزه می‌کند.

حزب دموکراتیک خلق کردگرا تقریباً ۱۲ درصد از آرای افکارعمومی ترکیه را از آن خود دارد و این میزان اعتبار، به اعتقاد حسنی محلی می‌تواند تضمینی بر پیروزی حزب جمهوری خلق شود؛ به ویژه آنکه قلیچدار اوغلو اخیراً علاوه بر دیدار با سران این حزب، در میتینگ‌های انتخاباتی بارها وعده حل مشکلات کردها را داده است.

به نوشته حسنی محلی، رویکرد جدید رقیب اردوغان در پرونده کردها می‌تواند خود به خود حلال مناقشه کردها در سوریه باشد.

محافل سیاسی معتقدند مواضع قلیچدار اوغلو در پرونده از سرگیری روابط با سوریه به حل سریع مسئله بحران سوریه و بازگشت آوارگان سوری از خاک ترکیه منجر خواهد شد، زیرا اردوغان به باور ناظران سیاسی هرگز اقرار به شکست در برابر سوریه تن نخواهد داد.

سناریوی هولناک اردوغان برای رهایی از شکست

در پایان، تحلیلگر مسائل ترکیه می‌افزاید چنانچه اردوغان احساس خطر کند؛ با وجود آنکه کنترل شبکه‌های اجتماعی و نیز ۹۰ درصد رسانه‌های خصوصی و دولتی را در اختیار دارد، ممکن است سناریوهای هولناکی برای برون رفت از شکست آماده کند؛ اگرچه بهای سنگینی برای مردم و آینده ترکیه رقم بزند!